Tomaten uit de supermarkt zien er altijd bijna perfect uit. Dieprood, mooi rond en ze zijn altijd bijna allemaal even groot. Daar kunnen zelfgekweekte tomaten vaak niet tegenop. Maar laat je niet misleiden door het uiterlijk. Er wordt namelijk een ‘rijpingstruc’ gebruikt om de tomaten in optimale staat in de supermarkt te krijgen. En dat gaat ten koste van de vitaminen én smaak.
Het is je misschien wel eens opgevallen; de tomaten uit de supermarkt zijn allemaal bijna even groot, perfect rond, mooi rood van kleur en zonder optische beschadigingen. Je zou bijna denken dat je te maken hebt met dé perfecte tomaten. Dit is echter puur misleiding. Van de buitenkant lijken het misschien de perfecte tomaten, maar de binnenkant is doorgaans van een stuk mindere kwaliteit. En dit komt omdat de tomaten een kunstmatig rijpingsproces doormaken. Ze worden vaak geplukt wanneer ze nog onrijp zijn. Waarom zou je dat doen? Vanwege logistiek en commercie. We leggen het je uit.
Tomaten worden gerijpt met ethyleengas
Tomaten die volledig rijp aan de plant worden geoogst, zijn kwetsbaarder voor beschadigingen tijdens transport en hebben een kortere houdbaarheid. Door ze vroeg te oogsten, kunnen ze langer worden bewaard en gemakkelijker worden getransporteerd zonder te beschadigen. Ze worden dan uiteindelijk verder gerijpt met ethyleengas. In de landbouw en voedselindustrie wordt ethyleengas kunstmatig toegepast om de rijping van onrijpe vruchten te versnellen, vooral voor vruchten die vroeg worden geoogst voor transport. Dit proces wordt gecontroleerd uitgevoerd om ervoor te zorgen dat de vruchten bij aankomst op hun bestemming de juiste rijpheid hebben.
Wat is ethyleengas?
Ethyleengas is een kleurloos, geurloos gas dat van nature wordt geproduceerd door planten. Het is een belangrijk plantenhormoon dat een cruciale rol speelt in het rijpingsproces van fruit, waaronder dus tomaten. Ethyleen stimuleert de enzymatische veranderingen die betrokken zijn bij de rijping van fruit. Dit omvat de afbraak van chlorofyl (wat de groene kleur veroorzaakt), de afbraak van pectine (wat vruchten zachter maakt), en de productie van suikers en aroma’s die kenmerkend zijn voor rijp fruit.
Tomaten uit supermarkt vaak smaakloos
En die suikers en aroma’s ontbreken vaak bij tomaten uit de supermarkt. Ze zijn vaak vrij dun in smaak. Tomaten die aan de plant rijpen, ontwikkelen een complexer smaakprofiel omdat de natuurlijke suikers en zuren zich optimaal ontwikkelen. Kunstmatig gerijpte tomaten missen vaak deze volle smaak. Je proeft dit gelijk als je het vergelijkt met een natuurlijk gerijpt tomaat, bijvoorbeeld uit je moestuin. De textuur van kunstmatig gerijpte tomaten kan ook minder zijn, vaak zijn ze minder sappig en hebben ze een dunnere smaak in vergelijking met tomaten die volledig aan de plant zijn gerijpt.
Verlies aan vitaminen
Door de kunstmatige rijping verliest de tomaat niet alleen aan smaak en textuur, maar ook aan essentiële voedingsstoffen voor het lichaam. Denk bijvoorbeeld aan lycopeen, een helderrood carotenoïde antioxiderende, ontstekingsremmende- en CZS-effecten heeft en tevens gebruikt wordt bij de preventie van kanker, hart- en vaatziekten, mondhygiëne en diabetes. Het lycopeen-gehalte daalt, zo legt Dr. Eric Berg uit in onderstaande video, met zo’n 60% wanneer de tomaat onrijp wordt geoogst. Ditzelfde geldt voor het vitamine C-gehalte, dat veel hoger is wanneer de tomaat aan de plant rijpt. Het vitamine C-gehalte is bij ‘supermarkttomaten’ zo’n 30% lager.
Kweek de gezondste tomaten zelf
Wil je het maximale uit je tomaten halen, dan kun je ze het beste zelf kweken. Gebruik bij voorkeur biologische zaden en vermijd het gebruik van kunstmatige meststoffen en bestrijdingsmiddelen. Tomaten kweken is absoluut niet moeilijk, al hebben ze wel voldoende zonlicht nodig. Veel tomatensoorten groeien ook prima in een pot, zeker de wat kleinere soorten. Dus zelfs als je alleen een balkon hebt, kun je toch aan de slag met het kweken van je eigen smaakvolle, gezonde én onbespoten tomaten.